Ieder gebouw begint met een verhaal en dit gebouw in Schagen begon met het fantastische verhaal van Hercules Seegers, schilder van fantastische landschappen. Hij leefde in de 17de eeuw en schilderde fantasie landschappen, waarbij hij het uitzicht uit zijn zolderraam in Amsterdam combineerde met Toscaanse heuvels met rijen cipressen, Normandische rots kliffen en uiteraard Nederlandse luchten.
De school in Schagen heeft één belangrijk onderdeel, een leerplein. En niet zomaar een leerplein, nee dit leerplein is de school. Eromheen zijn kleine groepsruimtes gelegen, maar al het onderwijs vindt plaats in deze grote centrale ruimte. Dat leerplein met zijn prachtige uitzicht op het groen kan aangepast worden aan de lessen en taken die er uitgevoerd worden. Er kan door verplaatsbare meubels telkens een ideaal leerlandschap gevormd worden, zoals Hercules Seegers dat deed in zijn schilderijen.
Maar daarmee waren we er nog niet. Halverwege het proces werd mij gevraagd om een geheim in het ontwerp van de school op te nemen. Maar hoe doe je dat? En hoe houd je een geheim een geheim. Want als je het geheim weet dan is het geheim geen geheim meer. En wat maakt dat de mens mysteries koestert?
Dit deed mij denken aan een boek dat ik een jaar of 5 geleden kreeg van een van mijn vrienden. Het boek heet Semco Stijl en het beschrijft de manier waarop de Braziliaanse ondernemer Ricardo Semier zijn bedrijf leidt. De centrale zin in het boek is voor mij: De essentie van het leven is het verlangen naar mystiek. Door iedereen in het bedrijf gelijk te stellen, veel vrijheid te geven en ieder idee serieus te nemen haalt hij het maximale uit zijn werknemers en uit zijn bedrijf. Hij staat volledig open voor het onverwachte, waaruit prachtige dingen kunnen ontstaan. Verlangen naar mystiek…
Maar wat is nu die mystiek?
Gelukkig duren sommige projecten lang, soms heeeel lang, zoals hier in Schagen. Als je het uit zou rekenen dan is dit waarschijnlijk het project waaraan per m2 het meeste tijd aan is besteed. Een geluk daarbij is dat ik niet lang geleden een antwoord vond op die vraag: Wat is mystiek? Gelukkig nog binnen de tijd van ons project.
Het antwoord werd gegeven door een andere schilder: Jan Mankes, een schilder uit begin vorige eeuw. Hij schilderde figuratief en door gebruik te maken van glaceertechnieken kregen zijn schilderijen iets mystieks. Zijn onderwerpen worden enigszins transparant, je kijkt er een beetje doorheen, zodat de kijker één worden met het onderwerp. Zie hier het antwoord op wat mystiek is: Het een worden met je omgeving, waardoor een soort geluks-waan ontstaat.
En het is precies dat wat ik graag zou willen laten gebeuren op dit leerplein: opgaan in je omgeving, tussen de bomen binnen met het prachtige uitzicht naar het park, zodat je even los bent. Laat de kinderen even naar buiten kijken, laat ze dromen, ideeën maken en in hun eigen mysterieuze wereld zijn.
Dus droom
Doe het
Droom,
Want daar zit het geheim...
- Erik van Wel
Het IKC Schagen werd op 7 oktober 2022 geopend.
In samenwerking met: Stichting Kopwerk, Kappio, ICS Huisvestingsadviseurs, Berkhout Tros Bouwadviseurs, Quinta Ingenieursbureau, De Geus Bouw BV